به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خاورستان»، در تفسیر صفحه ۹۸ قرآن کریم آمده است: وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِناً إِلاَّ خَطَأً وَ مَنْ قَتَلَ مُؤْمِناً خَطَأً فَتَحْرِؤَیُ رَقَبَةٍ. مُسَلَّمَةٌ إِلی أَهْلِهِ إِلاَّ أَنْ یَصَّدَّقُوا فَإِنْ کانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَکُمْ وَ هُوَ مُؤْتُمِنٌ. مُؤْمِنَةٍ وَ إِنْ کانَ مِنْ قَوْمٍ بَیْنَکُمْ وَ بَیْنَهُمْ مِیثاقٌ فَدِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلی أَهْلِهِ وَ تَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ فَمَنْ لَمْ فَمَنْ لَمْ یَجِی. مُتَتابِعَیْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ وَ کانَ اللَّهُ عَلِیماً حَکِیماً» «و هیچ مؤمنی را نپذیرفت که مؤمنی دیگر را بکُشد، چرا که روی اشتباه، و هر کس مؤمنی را آزاد می‌کند، به خطای خود می‌کشد، می‌کشد و به مؤمنی می‌زند. اگر (خانواده مقتول، از دیه قاتل) بگذرد و اگر (مقتول) با آن مؤمن است، از قومی است که با شما دشمن است (جریمه‌اش فقط) آزاد کردن یک گروه مؤمن است و اگر (مقتول) از قومی باشد که میان شما و آنها پیمان است، دیه او را به خانواده‌اش آزاد می‌کند و می‌کند. اگر (برده‌های برای آزادکردن، یا پولی برای خریدن) نیافت، پس از دو ماه پیاپی روزه بگیرید. این، (تخفیف و) بازگشتی از سوی خدا (به مردم) است، و خداوند دانا و حکیم است.»

نکات سورۀ نساء - آیۀ ۹۲:

مسلمانی به نام «عیّاش بن ابی ربیعه» که سال‌ها در مکّه به دست «حارث» شکنجه شده بود، روزی پس از هجرت از مدینه، حارث را در مدینه دید و بی‌خبر از مسلمان شدنش، او را به عنوان کافر شکنجه‌گر کشت. خبر به پیامبر داد، و این آیه نازل شد.

پرداخت دیه آثاری دارد:

الف: مرهمی برای بازماندگان مقتول است.

ب: جلوگیری از بیمبالاتی مردم است، تا نگویند قتل خطایی، بها ندارد.

ج: احترام به جان افراد و امنیّت اجتماعی است.

د: جبران خلأ اقتصادی است که در اثر قتل پیدا می‌شود.

در جایی که بستگان مقتول، از دشمنان مسلمین باشند، خون‌بها به آنها نمی‌شود. تا بنی مالی دشمنان اسلام تقویت شود. به علاوه اسلام، ارتباط مقتول مؤمن با خانوادۀ کافرش را بریده است؛ پس جای برای جبران نیست.

امام صادق علیه‌السّلام فرمود: آزاد کردن، پرداخت حقّ خدا و دیه‌دادن پرداخت حقّ اولیای مقتول است. (نور الثقلین، ج ۱، ص ۵۳۰)

یک دیه و خون‌بهای کامل، به میزان متوسط ​​درآمد یک فرد عادی است. هزار مثقال طلا یا صد شتر و یا دویست گاو. (تفسیر المیزان)

در آیه مقداری بیان نشده، تا نیاز به مفسّران واقعی قرآن و سنّت پیامبر و اهل بیت بیشتر احساس شود.

دیه پرداختی به خانوادۀ مقتول مسلمان، اوّلِ آزادی خوانده می‌شود، سپس خون‌بها، «فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَ دِیَةٌ» ولی در بستگان کافر، اوّل سخن از خون‌بهاست، سپس آزادی برده می‌شود. «فَدِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ»، «وَ تَحْرِیرُ رَقَبَةٍ» شاید چون خویشانِ غیرِمسلمان، توجّه‌شان بیشتر به مادّیات است و یا پرداخت دیه، در حفظ و بقای پیمان مؤثّرتر است.